Վարդը շատ ազգերի մոտ Սիրո, Գեղեցկության, պատերազմի, քաղաքականության խորհրդանիշ է։ Վարդերի պատերազմում հաղթանակելուց հետո (15-րդ դար) Արքա Հենրիխ 7-րդ Տյուդորի պատվին ստեղծվեց «Անգլիայի Վարդ» տեսակը։ Վարդի մասին գրել է Կոնֆուցիոսը (մ.թ.ա. 551-479թթ.)` նշելով, որ չին կայսերական գրադարանում կան բազմաթիվ հիշատակումներ վարդերի մասին, հայտնի է Rosa chinensis var. minima» տեսակը։ Հին եգիպտական դամբարաններում հայտնաբերվել են վարդից ծաղկեպսակներ։ Պահպանվել են մ.թ.ա. 2860թ. արված շումերական սեպագիր կավե «տախտակներ»։ Հեթանոսական Հայաստանում «վարդ» բառը ունեցել է «ջուր» իմաստը։ Վարդի հայրենիքը համարվում է Կասպից ծովին հարող Հյուսիսային Պարսկաստանի տարածքը, պահլավերեն բույսը անվանվել է «varta»։

Գրիգոր Լուսավորիչը Բագրեւանում եւ Աշտիշատում հաստատել է Հովհաննես Մկրտչի (Սուրբ Կարապետ) հիշատակի օր, նման տոն` «Իվան Կուպալա», ունեն ռուսները, որը նշվում է հունիսի 24-ին։ Հետաքրքիր է, որ հենց այդ օրը Գերմանիայի Հռենոս գետին ափամերձ ապրող կանայք զարդարվում են ծաղկեպսակներով եւ մտնում գետը։ Այս տոնին կամ Վարդավառին ընդառաջ աղջիկները դեմքին են քսել ձվի սպիտակուցը, լվացել աղբյուրի ջրով, իսկ դեղնուցը թաղել վարդենիսի թփի տակ։ Դա համարվել է, որ բույսի գեղեցկությունը կփոխանցվի աղջկան։ Եթե նույնը անեին տղա երեխային, ապա նա կդառնար Վարդ-ան` փառքը ավելացած (Աճառյան) ծնունդ։

#Գիտեքթե #Բնաշխարհ